1. Đạo đức không xác định
Đạo đức thay đổi theo thời điểm, địa lý, văn hoá, tôn giáo... nên chẳng thể có một chuẩn phổ biến cho rất nhiều dân chúng. Ví dụ, bây giờ chúng ta có thể dễ ợt đồng ý với nhau là sử dụng, buôn bán bầy tớ là vi phạm đạo đức. Tuy nhiên, hơn 100 năm trước, binh cách nước Mỹ diễn ra giữa nhị miền nam bắc chỉ vì vấn đề bầy tớ. Miền bắc hô hào phóng thích nô lệ vì quân lính cũng là con người. Miền nam cố gắng Đối Địch vì bầy tớ là của cải của họ.
Một Chẳng hạn khác, thời phong kiến vẫn quan điểm rằng "đàn ông năm thê bảy thiếp". Nhưng thời nay, đa thê là vi phạm qui định của vn. Nhưng cũng có vài nhân tố mang tính phổ thông, thường được chấp thuận xuyên suốt lịch sử ở mọi nơi như nói láo là không tốt, ăn trộm là hành vi xấu... Tóm lại, không có một quy chuẩn đạo đức thống nhất nên đạo đức của tôi khác với đạo đức của bạn.
2. Ba trường phái đạo đức
a. Thuyết Vị Lợi (Utilitarianism): Đạo đức là hành động để làm được kết quả tốt nhất, lớn nhất. Nghĩa là, bạn nên giết 1 người (thậm chí người đó vô tội) để cứu 10 người. Tiết lộ, giáo viên dạy môn Đạo Đức của tôi đã từng phải hối lộ để thu được visa sớm cho kịp lịch dạy học ở vietnam.
b. Đạo Nghĩa Luận (Deontology): Bạn nên tuân hành bổn phận và qui định. Thuyết này khác với thuyết vị lợi ở điểm bạn không nên vi phạm quyền lợi quang minh chính đại của một người, để khiến lợi cho lực lượng người rất lớn khác. Tức là bạn không nên cưỡng giễu cợt di dời nhà của 1 người, để xây một cái cầu dịch vụ lợi ích của 5 triệu người.
c. Luân Lý Luận (Virtue): Bạn nên khiến cho gì để thành loài người hoàn thành hơn, tốt hơn, "sống tốt đời, đẹp đạo". Ví dụ, giả dụ một kẻ khủng bố cảm tử liều chết khiến cho hắn cảm thấy chính mình là con chiên ngoan đạo hơn, tốt hơn, tới gần với Chúa hơn thì đó là đạo đức của hắn (tôi không động viên nhé).
3. Xác định hành động có đạo đức hay không?
Có đầy đủ cách thức để xem hành động của bản thân mình có vi phạm đạo đức hay không. Tôi chỉ gợi ý một cách dưới đây. Trước khi hành động, bạn hãy tự hỏi chính mình 8 thắc mắc chính (8KQ).
- Vô tư: Làm cho sao tôi có thể hành xử công bình và thăng bằng các lợi ích hợp pháp?
- Kết quả: Kết quả ngắn hạn và dài hạn cho tôi và gần như mọi người là gì?
- Nghĩa vụ: Trách nhiệm và trách nhiệm trong trường phù hợp này là gì?
- Nhân cách: Hành động nào thể hiện rõ nhất bản thân tôi và người tôi muốn biến thành?
- Hòa bình: Hành động nào tôn trọng hòa bình, quyền tự do của đại chúng?
- Thấu cảm: Tôi sẽ khiến gì nếu tôi thực sự vồ cập đến mọi người?
- Quyền lực: Quyền lực hợp pháp (luật, tôn giáo,...) gì được kỳ vọng ở tôi?
- Vấn đề chính xác: Những vấn đề đúng (luật, phường hội,...) gì được vận dụng tại đây?
Sau khi tư vấn đủ 8 thắc mắc này, tôi nghĩ bạn sẽ hiểu thâm thúy hơn về hành động của mình dưới khía cạnh đạo đức.
Hãy thoải mái mua bán, thắc mắc! Nếu quý khách ủng hộ khỏe khoắn, tôi sẽ viết cụ thể về cách sử dụng 8 câu hỏi (8KQ) này ở bài viết tiếp theo.
Theo Nhịp Sống Kinh Tế
Xem thêm: An toan thuc pham mua tet
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét