Thứ Bảy, 23 tháng 9, 2017

Những phận già sau cùng ở trại phong bỏ trống tại Hà Nội - Sống bi ai tẻ, thưởng thức thanh đạm chỉ đợi chờ cái chết

Ở xã Minh Phú (Sóc Sơn, Hà Nội), dưới chân núi, phía cuối một đoạn đường đất đỏ chơm chởm đầy ổ gà, mặt các con phố uốn lượn, xiêu vẹo vẹo theo vệt bánh xe và nổi lên toàn sỏi đá, có một trại phong bị bỏ hoang đã gần 4 năm nay. Trại phong Đá Bạc được xây thành một dãy nhà cấp 4, sơn màu vàng đậm nhưng qua thời gian, những gam màu tường trở thành nhợt nhạt, mát rượi. 18 căn phòng, chỉ còn lại một số căn có thể ở tạm hạn chế mưa nắng, còn lại phần đông đã xuống cấp nghiêm trọng, dột nát tiêu nhân tố.

Khi nắng chiều vừa tắt, nơi đây chìm trong bóng đêm lặng tĩnh, tối hết cả con đường dẫn vào trại, các lối đi loanh quanh sân và trong từng gian phòng, ánh đèn hay ngọn nến yếu đuối, quà vọt càng khiến cho mọi thứ trở nên yên ắng và bi đát tẻ. Cuộc sống ở đây là một quả đât khác, trái đất của những người già trơ trọi, sống để chờ chết.

Những phận già đơn côi lầm lũi trong trại phong hoang tàn mát rượi

Trại phong Đá Bạc được xây đắp vào khoảng cuối thập niên 60 của thế kỷ trước. Nó được dùng khiến nơi cư trú, để mắt cho các bệnh nhân mắc chứng phong (hủi). Trước đây, trại từng có tới hơn 100 bệnh nhân nhưng tham gia năm 2013, chính quyền TP quyết định di dời trại đi nơi khác. Các bệnh nhân phong, người đi về sống với mái ấm, họ hàng, người tìm tới trại khác và sau cuối, chỉ còn lại 10 cụ già - 10 nhân loại đã sống lay lắt ở đây quá lâu, quyết định xin ở lại. Từ đó tới nay, suốt 4 năm, họ sống ở một khu nhà hoang.

Quang cảnh u ám và vắng lặng ở trại phong Đá Bạc.

Quang quẻ cảnh âm u và im thin thít ở trại phong Đá Bạc.

Phổ thông dãy nhà đã hoang truất phế, xuống cấp.

Trại phong nằm tách biệt với khu cư dân và vì vậy, cuộc sống ở đây phải tự cung, tự cấp. Mặc dù có sẵn tiền trong túi, các cụ cũng không thể tự đi mua bán trang bị. Phần vì sức khỏe yếu, phần vì họ không có dụng cụ chuyển động. Họ sống ở đây, đông đảo cô lập với trái đất bên ngoài. Người trồng rau, người nuôi gà để cải thiện bữa ăn. Hàng ngày, các cụ sống nhờ rau xanh, đậu, lạc và muối vừng, cơm trắng. Mỗi bữa ăn, tính ra chưa đầy 2.000 đồng.

Nhiều khi, những đoàn hảo tâm mang theo gạo, tuyến đường, mắm, muối lên giúp bữa ăn của họ bớt kham khổ. Hãn hữu, âm thanh của tiếng xe chạy vụt qua cũng đủ làm cho các cụ già xao xuyến. Họ nói ngoài bệnh phong, đầy đủ đều bận rộn thêm căn bệnh mãn tính khó chữa khác: đó là bệnh thèm người. Ai nấy đều rất vui nếu như tự dưng, thấy có người lạ ké thăm. Họ thèm được nghe tiếng nói cười, nao nức nghe kể về trái đất bên ngoài. Nửa thế kỷ đã đi qua, ngoài kia là sự phát triển vùn vụt, còn ở đây, mọi thứ như dùng lại và chỉ dần lụi tàn.

Cụ Thực (trên), cụ Liên (dưới) - 2 trong số 10 mảnh đời côi cút còn sót lại ở trại phong Đá Bạc.

Khi chúng tôi đến đây, phường Minh Phong vừa có một cơn mưa lớn. 8 cụ già còn có con cháu, họ hàng đều trở về, mua chỗ lánh nhất thời vì căn phòng ở trại phong đã quá dột nát. Dãy nhà cũ chỉ còn lại cụ Lê Thị Liên (81 tuổi) và Văn Thị Thực (hơn 70 tuổi) sinh sống.

2 cụ bà ở gần nhau nhưng chẳng chuyện trò cùng nhau. Cuộc sống tẻ nhạt khiến cho họ nhìn nhau cũng chẳng nhân thức nói gì. Cụ Liên quành luẩn quẩn với việc nấu cơm, giặt giũ. Những lúc bi tráng, cụ ngồi im ngắm giàn mướp nặng nhọc trồng được cách đây vài năm và nhân tố khiến cụ say mê hơn cả là ngày ngày nghe đài radio để tụng kinh, niệm phật. Trong lúc tụng kinh, yếu tố duy nhất cụ nghĩ tới là làm cho sao có thể nhanh chóng ra đi một cách thức thật thảnh thơi..

 Đôi mắt cụ Liên đã mờ, không nhìn rõ vật ngay bên cạnh.

Đôi mắt cụ Liên đã mờ, không nhìn rõ vật ngay kế bên.

Tay, chân cụ đều bị cụt đốt vì bệnh phong.

Ở gian nhà cụ Thực, cuộc sống vui tươi hơn chút đỉnh. Cụ nuôi 2 chú cún con màu đen tuyền. Lúc bi đát, cụ gọi chúng lại nói chuyện, vuốt ve. Cụ Thực nuôi chó để khiến bạn nhưng yếu tố làm cụ bi hùng nhất là cứ lớn lên, chúng lại thường xuyên bị bắt trộm. Cụ nuôi hết lứa này tới lứa khác, để mắt chỉ để nghe tiếng chúng sủa kế bên cho vui tai.

Phổ biến năm qua, cuộc sống của những người bệnh phong vẫn luôn lẫm lũi, bi ai tẻ như thế nhưng trong khoảng khi nơi này bị di dời, mọi thứ càng trở nên lẻ loi hơn. Cụ Liên và cụ Thực đã gắn bó với trại Đá Bạc quá lâu, người thân, bạn bè của họ đã đánh mất ở đây nên khi cuối đời, họ rủ nhau ở lại chỉ để hương khói cho người đã bị mất đi. Đối với họ, đó cũng là mục đích sống sau cùng.

 Công việc yêu thích của cụ Liên là ngồi tụng kinh một mình.

Công tác yêu mến của cụ Liên là ngồi tụng kinh một mình.

Nửa thế kỉ sống ở trại phong và dĩ vãng chua chát bởi sự kỳ thị

Mỗi đứa ở trại phong có vài phận riêng, đa số đều bi hùng. Cụ Liên mồ côi cả cha lẫn mẹ trong khoảng năm lên 9 tuổi. 1 năm sau, cậu em trai duy nhất cũng mệnh chung, bỏ lại cụ độc thân, sống nương nhờ tham gia người chú họ. Tuổi thơ cụ là chuỗi ngày lam đồng chí cùng cực nhưng vẫn đói khổ. Song ngần ấy chuyện, nghe đâu vẫn không thể nào khủng khiếp bằng năm lên 19 tuổi, giữa lúc thanh xuân, cụ đột nhiên nhận thấy mình bị bệnh phong.

Cụ Liên kể về tuổi thơ của bản thân.

"Lúc ấy bàn chân sưng đau rồi dần mất cảm giác, nhiều vùng da không nhận diện được nước nóng, nước lạnh", cụ Liên kể. Và rồi bác sĩ kết luận cụ bị phong. Một phiên bản án hà khắc treo lên người con gái đang độ xuân sắc: mai sau phía trước, các mối quan hệ kế bên đều bỗng nhiên chốc đóng sầm lại. Người nào cũng sợ lây bệnh phong, căn bệnh mà trước đó, người ta cực kì khiếp hãi.

Cụ Liên được đưa lên trại phong Quả Cảm (Bắc Ninh) nhân tố trị. Trong khoảng đó, cụ trở thành người biệt sứ, không còn họ hàng thân thích. Năm 25 tuổi, hưởng ứng phong trào của trại phong, cụ kết duyên với một người đại trượng phu ở đó và sinh một cậu đàn ông. Cuộc hôn nhân giữa 2 người cùng hoàn cảnh cũng bi ai tẻ, ảm đạm như chính thế cục họ.

 Công việc yêu thích của cụ Liên là ngồi tụng kinh một mình.

Công việc yêu thích của cụ Liên là ngồi tụng kinh một chính mình.

Năm nam nhi lên 7 tuổi, vì muốn con thoát khỏi điều tiếng về bệnh phong, họ phải cho người nhận nuôi. Một thời điểm sau, cụ Liên chuyển về trại phong ở Nghệ An, sau đó 6 năm mới đi về Sóc Sơn, hội ngộ cùng chồng và sống ở Đá Bạc đã gần 50 năm nay.

"Chúng tôi lấy nhau, ở cùng nhau nhưng cũng bi tráng. 2 bên không còn người thân, con ruột cũng đi ở với ba má nuôi nên mục đích sống không còn. Đôi lúc tôi nghĩ bản thân mình lấy ông ý cũng chỉ vì phong trào ngày xưa ở trại phong Quả Cảm chứ không có ái tình".

Cụ Liên bảo, từ khi biết mình bị phong, cuộc sống của cụ toàn là những chuỗi ngày âu sầu, chưa lúc nào thật sự vui tươi. Nó giống như cái cảm giác bạn bị tách ra, ném khỏi trái đất này, không còn bạn nào thân mật, không còn động lực nào để cố gắng vì dù có trở nên phong lưu, nhiều năm kinh nghiệm giang hay đáng yêu cũng chẳng nhân thức để khiến cho gì.

Lối đi và khoảnh sân trước căn phòng của cụ Thực.

Hơn nửa đời người trôi dạt qua các trại phong, thế cuộc cụ Liên cứ thế trôi qua, không mai sau, không nụ cười, chỉ toàn thấy nỗi bi đát. Khi cuối đời, cụ âm thầm sống ở Đá Bạc và luôn sẵn sàng sẵn tâm lý cho một chuyến đi xa.

Cụ Thực cũng đã sống ở Đá Bạc cỡ mức độ 50 năm nhưng khác với cụ Liên - vẫn còn nhớ rất rõ mọi chuyện trong dĩ vãng, cụ lại quên cạn kiệt. Ngay cả chuyện mình vào trại phong năm bao lăm tuổi, từng mắc bệnh ra sao, cụ đều quên hết.

"Nhớ để mà khiến cho gì, toàn là chuyện ảm đạm thôi. Bị phong rồi, tôi cũng thành người biệt xứ. Ngày nào, cuộc sống cũng đều đều trôi qua. Tôi không lấy chồng, không có gia đình như cụ Liên. Tôi ở đây chỉ để nhang khói cho những người bạn đã mất".

Cụ Thực bảo đầu óc cụ từ lâu đã không còn minh mẫn.

Cụ Thực bảo đầu óc cụ từ lâu đã không còn sáng suốt.

Cụ Thực bảo trí tưởng cụ mơ hồ và cuộc sống của cụ cũng như thế. Ngay cả nỗi bi thương hay sự gian khổ cũng không được rõ ràng như cụ Liên. Nói là vì không nhớ chuyện cũ nên không bi quan cơ mà cuộc sống, khi chẳng có nụ cười, nỗi buồn nào đọng lại, có nhẽ còn ai oán hơn cả khi người ta biết buồn. Cụ Thực đã sống một đời tẻ nhạt như thế, suốt nửa thế kỷ đã qua.

Phổ thông năm nay, bệnh phong của các cụ đã dần bất biến. Những vết thương cũ không còn lở loét nhưng hãn hữu, trái gió trở trời vẫn lên cơn đau nhức.

"Đau thì chỉ một lúc rồi lại mất cảm giác nên tôi dễ chủ quan. Thường lúc nó sưng tấy rồi mới sợ, lo uống thuốc, làm vệ sinh", cụ Thực chỉ tham gia bàn chân đang sưng vù và mưng mủ của mình. Hiện thời, ngay cả nỗi đau thể xác, cụ cũng không cảm kiếm được rõ.

Khi hỏi về ước nguyện trong mai sau, cả 2 cụ đều thở dài. Không khách hàng nào đợi mong nhân tố gì. Đã từ lâu, họ cũng chẳng trông mong vấn đề gì. Gần như chỉ kì vọng, những ngày cuối đời, được sống an toàn. Trong bóng đêm lặng lẽ ở Đá Bạc, 2 người, 2 căn phòng ở đầu và cuối dãy chìm vào lặng ngắt!

THEO THU HƯỜNG - ẢNH, CLIP: QUỲNH TRÂN

THỜI ĐẠI


Xem thêm: An toan thuc pham mua tet

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét