Sinh tồn kế bên và song song với các đại học chính thống là các hạ tầng chuyên buôn bán bằng cấp "rỏm", hiểu theo nghĩa bằng cấp không được các cơ quan kiểm tra giáo dục công nhận. Theo một thống kê, trên nhân loại có hơn 3300 đại học không được thừa nhận, đại đa số trong nhóm này chỉ đơn giản là cơ sở bán bằng cấp chứ chẳng tập huấn hay can hệ gì tới học thuật. Các văn bằng họ bán đủ cấp, từ cử nhân, cao học đến tấn sĩ, thuộc các đơn vị quản lý trong khoảng luật, y khoa đến quản trị kinh doanh.
Các thương vụ bán bằng cấp chẳng phải là mới. Ngay từ thập niên 1920 ở Mỹ, đã có hàng tá công ti chuyên bán bằng cấp ở New York. Đến năm 1950, Mỹ đã có khoảng 1000 trường học và cao đẳng đáng ngờ hay hoàn toàn giả tạo. Tới năm 1985-1986, có thống kê cho thấy khoảng 500 ngàn người Mỹ sử dụng bằng giả, và vấn đề đáng sợ là trong số này có đến hơn 5000 bằng cấp y khoa! Theo hai tác giả Ezell và Bear, Quốc hội Mĩ ước lượng rằng năm 1986 có hơn 5000 bác sĩ hành nghề ở Mỹ tậu bằng cấp giả trong khoảng các cơ sở bán bằng cấp. Thống kê này tới nay cam đoan là cao hơn rộng rãi.
Nhưng cũng có những trường phù hợp thi thoảng khi chủ sở hữu của những bằng giả này lại là gia cầm như chó, mèo, vì chủ chúng muốn cho chúng có bằng cấp!
Các hạ tầng kinh doanh bằng cấp được gọi chung là "Diploma Mill" hay "Degree Mill" (tức những lò cấp bằng). Một mẫu số thông thường của các sơ sở buôn bán giáo dục này là họ chẳng có chương trình học thuật hay huấn luyện nào nghiêm trang cả, chẳng có các giáo sư hay giảng viên có tiếng giảng dạy, vì họ sống sót chỉ để ... bán bằng cấp. Mà, bằng cấp do các cơ sở kinh doanh này cũng chẳng được đại học chính thống nào công nhận.
Một đặc điểm khác là các cơ sở buôn bán bằng cấp hay nhái tên các trường đại học nhiều người biết đến. Trường Đại học Sheffield ở Anh bị nhái thành "Suffield University", để đọc lên nghe giống như trường chính thống! Đại học Nam California (University of Southern California hay USC) là một trường lâu đời và nhiều người biết đến, cũng bị các hạ tầng buôn bán bằng cấp nhái thành "Southern California University". Vấn đề này khiến cho phần nhiều đứa ở ngoài Mĩ hay không làm cho trong môi trường đại học lộn lạo và không phân biệt được đâu là trường thật và đâu là trường "dỏm." Đương nhiên, trong giới học thuật thì họ chỉ cần nhìn qua tên trường là có thể hối hả trông thấy thật hay dỏm, bởi vì các cơ sở buôn bán bằng cấp chẳng bao giờ có tên trong các bài báo công nghệ được thông báo trên các tập san quốc tế có bình duyệt.
Bằng giả được bày bán công khai trên các website trên mạng
Ngoài các yếu tố trên, còn có một vài tín hiệu khác cũng có thể giúp phân biệt hạ tầng buôn bán bằng cấp và đại học chính thống. Các cơ sở vật chất bán bằng cấp tuy tự xưng là "đại học" hay "cao đẳng" nhưng không được công ty Nhà nước thừa nhận, hoặc trường tự kiếm được là được thừa nhận nhưng tổ chức thừa nhận thì dỏm. Khi khách hàng ghi danh họ thường đòi thẻ nguồn hỗ trợ (credit card). Khi thí sinh được nhận tham gia "học" không qua thi, chẳng qua thành quả học tập trong dĩ vãng, mà chỉ qua "kinh nghiệm". Thí sinh được hứa hẹn có bằng cấp trong một thời điểm ngắn, và ko phải học toàn thời điểm. Website của "trường" thường không có mục "faculty", chẳng có danh sách các giảng viên và giáo sư. "Trường" có tên trong danh sách các trường dỏm (Bogus University Directory) do Glen Wood tích lũy.
Theo nhì tác giả John Bear và Allen Ezell (tác giả cuốn sách "Degree Mills: The Billion-dollar Industry"), hoạt động mua bán bằng cấp giả lên lên hàng tỉ USD. Ở Mỹ, mỗi năm, số bằng tấn sĩ các cơ sở vật chất buôn bán bằng cấp bán ra bằng hoặc cao hơn số bằng tiến sĩ các đại học chính thống cấp. Thật vậy, Bear và Ezell ước tính rằng các cơ sở vật chất buôn bán bằng cấp bán khoảng 50,000 bằng tiến sĩ mỗi năm, trong khi đó các đại học chính thống Mĩ cấp bằng cho khoảng 40,000 đến 45,000 người. Có một hạ tầng buôn bán bằng cấp của Mĩ có văn phòng ở Âu châu, Trung Đông, đã bán hơn 450,000 bằng người tốt nghiệp đại học, cao học, và tấn sĩ, và thu nhập của cơ sở này là 450 triệu đô la Mỹ! Một hạ tầng khác có tên là "Columbia State University" ở California, nhưng giả bộ ở bang Louisiana, bán bằng tiến sĩ qua bưu điện với cái giá 3000 đô la Mỹ, và trong vòng 4 năm kinh doanh đã có thu nhập khoảng 72 triệu đô la.
Cuốn sách "Degree Mills: The Billion-dollar Industry" (Lò đào tạo bằng dởm: thị trường tỉ đô) của hai tác giả John Bear và Allen Ezel
Khách hàng của các cơ sở vật chất kinh doanh bằng cấp không chỉ từ các nước hiện đại như Mỹ và Âu châu, mà còn ở các nước phát triển. Riêng ở vietnam, có nhẽ xuất phát từ quy định về bằng cấp như là nhân tố kiện để thăng quan tiến chức , nên nhu cầu bằng cấp khá lớn. Trước đây đã xảy ra những trường phù hợp các quan chức tậu bằng trong khoảng các hạ tầng bán bằng cấp bên Mỹ. Ngay cả một số đại học lớn của vietnam cũng liên hiệp "đào tạo" với các hạ tầng buôn bán bằng cấp bên Mỹ để cấp bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh cho các khách hàng vn.
Phần nhiều các bằng cấp được tung ra là thuộc ngành nghề quản trị buôn bán (business administration), và bằng cấp được ưa thích là bằng cao học (MBA). Hợp lý giải nghĩ rằng người có bằng MBA chẳng gây tác hại bao lăm, chỉ đáng ngại khi người dùng bằng giả để hành nghề y học. Nhưng trong thực tại thì bằng cấp giả, bất cứ ngành nghề nào, cũng có thể gây tác hại lâu dài. Ở vietnam, đã có một số trường thích hợp người mua bằng cao học từ các cơ sở vật chất buôn bán bằng cấp làm cho việc trong lĩnh vực giáo dục. Không người nào nhân thức đúng đắn có bao lăm người ở Việt Nam tìm bằng cấp từ các hạ tầng "Degree Mill", nhưng con số cam đoan lên tới hàng vạn.
Gs.Ts Nguyễn Tuấn
(từ Australia)
Xem nhiều hơn: Khám sản phụ khoa hn
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét