Trục đường thị trấn Sài Gòn hiện nay vắng bóng những chiếc xích lô chở khách. Nhưng tại một tiệm trên phố Nai lưng Phú, một người đàn ông ngoài tuổi 60 vẫn còn gắn bó với nghề sửa và khiến cho ra những chiếc xích lô để trình bày, xuất ngoại...
Chúng tôi gặp mặt ông Hồ Tấn Phát, 62 tuổi, chủ một tiệm sửa và đóng mới xích lô ở Nai lưng Phú (phường 9, quận 5, TP.HCM) vào buổi chiều, sau cơn mưa lớn.
 |
|
Căn tin sửa xích lô của ông Hồ Tấn Phát. |
Cửa hàng của ông không lớn. Ngoài những tủ, hòm đựng phụ tùng và đồ nghề trong tiệm, ông còn có 2 chiếc xích lô mới coong vừa ráp dứt.
"Hiện nay xích lô không được phép hoạt động, anh đóng mới xe để làm cho gì?", tôi hỏi. Ông cho biết: "Những chiếc xe này không lưu hành ở vn đâu. Tôi có đơn hàng trong khoảng nước ngoài đặt xe xích lô bởi hiện nay, tại Sài Gòn số lượng xe xích lô chỉ đếm trên đầu ngón tay".
Đúng như lời ông Phát nói, tại Sài Gòn bây chừ số người sống với nghề xích lô không còn phổ quát. Sự phát triển của các loại phương tiện vận vận chuyển công cộng như ô tô buýt, taxi, xe ấp ủ mau lẹ, thuận lợi và giá cũng rất cạnh tranh đã khiến xe xích lô dần ghẹ vế.
 |
|
Ông Phát đang toá một bánh xích lô. |
Vừa trò chuyện, ông vừa hặm hụi khiến cho việc. Trên tay ông, chiếc bánh xe xích lô vừa được tháo ra. Ông tỉ mẩn dỡ rời từng bộ phận của bánh xe. Ông cho nhân thức: "Cái thời vàng son của nghề xích lô qua lâu lắm rồi. Sau 1975, ở Sài Gòn công cụ công cộng cho người bình dân chỉ có xe lam và xích lô.
Xe lam thì chạy theo lịch trình nên bị hạn giễu cợt. Xích lô thì chạy thoải mái nên thời điểm ấy đắt khách cực kì. Có khách hàng được nhà tạo nên cơ nghiệp cũng nhờ vào chiếc xích lô. Một chiếc xe 2 người chia ra chạy đêm và ngày, giờ nào cũng có khách...
Chúng tôi là những người thợ sửa xích lô nên cũng được lợi "lộc trời" từ đó. Chúng tôi không lúc nào thảnh thơi vì xe hỏng, phải sửa phần nhiều. Rộng rãi tiệm sửa xích lô mọc lên như ở đường Nguyễn Thị Ốm, Nguyễn Trãi, Nai lưng Quang quẻ Khải... vẫn không đủ phục vụ nhu cầu.
Nhưng rồi năm 2008 thị trấn có lệnh hạn nhạo báng xích lô và kêu gọi chuyển nghề. Bạn nào có xích lô đem đến giao cho phường được hỗ trợ 5 triệu để tìm nghề khác mà làm. Trong khoảng đó, xích lô ít dần cho đến bữa nay thì số lượng không còn đáng kể.
Những người thợ sửa xe như chúng tôi cũng loáng thoáng dần. Có lẽ giờ chỉ còn bản thân mình tôi gượng gạo với nghề... ".
 |
|
Ông mài miệt sửa xích lô cho khách |
Nói đến đây, giọng ông Phát chùng lại. Đôi mắt ông lãng đãng nhìn ra các con phố.
 |
|
Chiếc xích lô sẵn sàng... xuất sang nước Mỹ. |
Ông kể, thời hoàng kim của xích lô, tôi vừa sửa xe cũ vừa đóng xe mới. Tôi còn nhớ giá hồi ấy, một chiếc xe tùy theo chất lượng có giá từ 8 chỉ tới 1 cây tiến thưởng.
Chiếc xe đóng mới, sau khi đem đi đạt yêu cầu lấy giấy và số xe để hoạt động phải mất 3 chỉ quà. Như vậy, tính theo thời giá hiện giờ thì một chiếc xích lô có giá khoảng 40 triệu tiền việt. Ấy vậy mà làm ra được chiếc nào hết ngay chiếc ấy", ông kể.
Ông Phát vốn xuất thân trong khoảng thợ sửa xe đạp, sau đó chuyển sửa chữa xích lô. Sửa xe doanh thu không cao nên ông chuyển sang đóng xe mới để bán. Ông làm cho toàn bộ các thời kỳ, từ uốn tuýp, hàn khung và cỗ ván xe rồi lắp ráp các phòng ban vận động.
Ông chia sớt tiếp: "Tôi năm nay đã 62 tuổi, cái tuổi cần nghỉ dưỡng nhưng tôi không nghỉ được. Mặt bằng này tôi thuê với giá 200 nghìn đồng/ngày vì thế mỗi ngày tôi phải nhận hơn như thế mới đủ trang trải. Nhưng vẫn không đủ giả dụ không nhờ tham gia việc đóng mới xích lô".
Nói tới đây, ông dừng lại chỉ tham gia chiếc xích lô mới cứng dựng ở bên trong. "Xe này sắp xuất cảnh. Tôi bán nó với giá 13 triệu cho một Việt kiều ở Mỹ. Họ đặt hàng và sau đó dỡ rời ra cho tham gia săng gửi đi.
Theo đó, phổ biến quán cà phê sân vườn, quán ăn... ở Mỹ dùng xích lô tham gia việc trình bày để cho khách tới xem, nhớ lại một thời xa xưa ở quê nhà".
 |
|
Nghề xích lô hiện giờ ế ẩm. Trời đã khuya, người đạp xích lô này vẫn chưa có cuốc xe nào. |
Tại vn, phổ biến người đến đặt hàng đóng mới xích lô cũng với mục đích giới thiệu. Cũng nhờ thế ông mới có đồng ra đồng vào.
Chiếc xe thô sơ ấy đã trải qua bao nhiêu năm 04 tuần thăng trầm, nuôi sống biết bao gia đình giờ chỉ còn là vật kỷ niệm làm cho ông Phát không khỏi nhói lòng.
|
Xe xích lô được cho là biến thân của xe kéo đã có trong khoảng thế kỷ 19. Động tác vận hành trong khoảng "kéo" chuyển sang "đạp" là do kết hợp với xe đạp tham gia đầu thế kỷ 20. Xích lô (tiếng Pháp là cyclo) do một người Pháp tên là Coupeaud phát minh ra tham gia năm 1939. Để quảng cáo cho dụng cụ chuyển vận mới này, Coupeaud đã công ty một cuộc hành trình với chiếc xe chở khách 3 bánh từ Phnompenh (thủ đô của Campuchia) tới Sài Gòn. Hai người đạp thuê đã thay phiên nhau đạp một mạch gần 200 km trong thời điểm 17 giờ 23 phút. Số liệu thống kê cho nhân thức, cuối năm 1939, Sài Gòn chỉ có 40 chiếc xích lô thì qua năm 1940, con số này đã là 200 chiếc. Tháng 2 năm 1941, tay anh chị khét tiếng Bảy Viễn cùng một người Pháp là Maurice lập tổ chức kinh doanh Mauvien có 30 chiếc độc quyền ở khu vực Căn tin Lớn… (Theo Wikipedia) |
Khu mộ cũ kĩ của bá hộ giàu nhất Sài Gòn xưa
Người nằm trong mộ, phi tần chồng ông Lý Tường Quan hay còn gọi là bá hộ Xường - người phong lưu thứ 3 ở Nam kỳ lục thức giấc.
Chi nhánh lãng mạn ở Sài Gòn: Anh tập thể, em hát bên gánh bánh xèo
Không sàn diễn, không ánh đèn, không dàn nhạc nhưng lại được gọi bằng một cái tên rất mực thân thiết: quán bánh xèo bánh cóng Văn Nghệ.
Trằn Chánh Nghĩa
Xem thêm: An toàn thực phẩm mùa tết
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét