Chỉ lo con nhỏ nhắn, ít ân cần tới chiều cao
PGS.TS Lê Bạch Mai – Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Tổ quốc cho nhân thức, có một thực tế là phổ thông ba má chỉ vồ cập đến cân nặng mà ít quan tâm đến chiều cao của con. Thừa cân, béo tròn được tính theo chỉ số tương quan giữa cân nặng và chiều cao theo chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Nếu như nó lớn hơn +1 SD hoặc +1 Z-score (bảng chuẩn tương quan cân nặng với chiều cao) thì bị coi là thừa cân, và lớn hơn +2 SD thì được coi là béo phì. Bởi vậy, PGS. Mai khuyên các bậc phụ huynh ngoài lưu ý cân nặng cần phải quan tâm đến chiều cao của trẻ nữa thì có thể nhân thức được thể trạng của con bản thân mình và nhận thấy sớm thừa cân, mập ú để có biện pháp phòng đề phòng.
PGS. Mai cảnh báo, bây chừ, công đoạn thừa cân mập ú đang gia tăng nhanh chóng. Nhất là ở khu vực thành phố, và những nơi chuyển đổi từ thị trấn, thị trấn lên huyện, do đổi mới lối sống sinh hoạt dễ làm cho trẻ bị thừa cân, béo bệu. Tỷ trọng hiện nay đối với trẻ con dưới 5 tuổi là 4,8%, nghĩa là cứ 100 trẻ là có 5 trẻ bị thừa cân, béo tốt. Độ tuổi thừa cân mập mạp phổ quát nhất là độ tuổi đi học. Ở độ tuổi này, các cháu bị thừa cân béo tròn phổ thông nhất, khác biệt ở Hà Nội, TP.HCM. Khác biệt ở TP.HCM, ở vài trường điểm, thị xã nội đô, tỷ lệ trẻ thừa cân béo phệ có thể xấp xỉ 30-40%.
Theo PGS. Mai, mập mạp can hệ tới yếu tố gene chuyển hóa mỡ, nó không được kích hoạt một cách chung. Nếu như cứ nghĩ do nguyên nhân di truyền thì hầu như chúng ta sẽ không làm cho gì cả. “Di truyền là nhân tố chúng ta không thể thay đổi được. Nhân tố quan trọng hơn là những nhân tố liên quan tới thừa cân, mập ú chúng ta có thể thay đổi được như dè bỉu độ ăn của trẻ, vận động, và dinh dưỡng thuở thơ ấu. Đôi lúc phổ quát phụ huynh không để ý đến thời kỳ mang thai, cứ thích đẻ những em nhỏ bé có cân nặng, trọng lượng sơ sinh càng to càng tốt, hoặc thậm chí để cho trẻ suy dinh dưỡng trong khoảng giai đoạn rất sớm. Đó là những nhân tố tiện lợi, nhân tố nguồn cội dẫn đến thừa cân béo tốt ở giai đoạn tiếp theo trong cuộc đời trẻ.
Ví như chúng ta để trẻ bị suy dinh dưỡng bào thai thì rất có thể trẻ bị thừa cân béo phì ở giai đoạn tiểu học và thậm chí trưởng thành có thể bị một vài bệnh mãn tính không lây khác đương nhiên. Chúng ta cần quan tâm đến yếu tố căn nguyên mà chúng ta có thể tác động, can thiệp, thay đổi được, chúng ta sẽ mang lại tình trạng dinh dưỡng tốt nhất cho con bản thân mình”- PGS. Mai nói.
Có nên cắt giảm khẩu phần ăn khi con béo tốt?
Rộng rãi phụ thân mẹ do quá lo lắng cân nặng của con mà cắt giảm tối đa khẩu phần ăn của trẻ, điều này liệu có nên không? Về yếu tố này, PGS. Mai cho rằng, nếu trẻ quá thừa mỡ, thì cần phải cân đối dinh dưỡng. Nên hạn chế nhạo đồ ăn với tốc độ cao như KFC, trà sữa, đường chuyển hóa với tốc độ cao, những thực phẩm này thậm chí khiến cho trẻ chưa thừa cân đã bụ bẫm, tỷ lệ % mỡ cơ thể đã lớn. Nhiều lúc ăn thực phẩm với tốc độ cao khiến tích mỡ phổ biến, khiến tác động tới sức khỏe của trẻ như đề kháng kém, dễ gầy, như viêm phổi phế truất quản, do phế quản bị lấp bởi mỡ làm cho không khí đi vào kém đi.
Chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyến cáo việc kiểm soát bữa ăn của trẻ lành mạnh, khi tham gia tiếp nhận từ từ giúp trẻ có các con phố huyết ổn định, chứ không nên no dồn đói góp. Khi trẻ đói, trẻ có thể ăn đến 130% ý định, khi ăn quá với tốc độ cao, gan chưa kịp chuyển hóa thành con đường. Phải sẵn sàng rau cho các em để hấp thụ thong thả. Và chú ý đến thời gian ăn, rất cần thiết. Trẻ thừa cân béo phệ có khi ăn 5-10 phút đã hết cả bữa ăn, làm trẻ chưa thấy no.
Nên duy trì thời điểm ăn 20-25 phút. Lớp lang sắp đặt món ăn trong một bữa cần thiết, khiến cho dạ dày trẻ lấp đầy. Uống một cốc nước giúp trẻ tiêu hóa, lấp đầy dạ dày, rồi ăn hàng điểm tâm kèm rau và cơm. Nên ăn cơm thủng thẳng, không nên ăn quá với tốc độ cao.
Bữa ăn phụ huynh phải sẵn sàng đa dạng thực phẩm, rau cần có nhiều màu, mới đáp ứng yêu cầu. Bữa ăn đa dạng tạo màu sắc khác nhau và bổ sung dinh dưỡng đa dạng bởi không thực phẩm nào tốt phần nhiều, để giúp bé bỏng có đủ vitamin để tạo điều kiện cho phát triển, tạo ra sườn xương.
Việc chia số bữa trong ngày rất cần thiết. Không nên để trẻ mất bữa. Trẻ bình thường ăn 3 bữa, thì thừa cân béo tốt nên chia bé bỏng bữa ăn, dàn ra thành 4-5 bữa giúp trục đường huyết trẻ bình ổn. Chứ trẻ thèm ăn thì sẽ ăn vô tội vạ. Ăn quá nhanh gan không kịp chuyển hóa làm cho trẻ không có cảm giác no, không duy trì tuyến phố huyết thì khiến trẻ không dễ dàng vận động, hấp thu bài không tốt ở trên lớp.
Động viên trẻ vận động, khiến cho việc nhà, tiếp xúc với thiên nhiên 60 phút 1 ngày để giúp trẻ hoang phí năng lượng phổ biến hơn. Khi trẻ tập luyện, nên cho trẻ ăn đạm để sản xuất cơ thay vì cho ăn đồ ngọt, đồ ăn nhanh làm cho trẻ càng tích mỡ và béo hơn. Bởi khi chuyển hóa chất đạm giúp trẻ tạo ra cơ. Vì thế phải liên minh giữa hình thức ăn và tập dượt đúng cách thức, để giúp trẻ tiêu mỡ nhưng tăng tạo ra cơ.
Đối với đứa trẻ, khi tập dượt, không nên đưa nước ngọt hay kẹo cho trẻ, bởi khiến cho trẻ càng tăng mỡ, mà nên khích lệ trẻ. Trẻ béo múp bắt chạy quá sức có thể dẫn tới bệnh cơ xương khớp. Khi trẻ béo tròn cần nhân tố chỉnh cơ chế ăn trước đã rồi sau đó mới tính đến luyện tập, bởi phổ biến trẻ bụ bẫm có nhịp tim không thích hợp, nếu chuyển di nặng thì không tốt. Khi trẻ tập dượt, cần có sự giải thích động viên, điều chỉnh phù hợp để kiểm soát cảm giác đói.
Ví dụ, trong bệnh hô hấp những trẻ bị viêm tiểu truất phế quản mà béo múp thì nguy cơ nặng hơn những trẻ khác, những trẻ béo bệu bị ỉa chảy thì các dấu hiệu mất nước bị phai mờ đi, ẩn vì thế không tiên lượng được vì lượng mỡ quá dầy không nhận thấy dấu hiệu mất nước của trẻ cho nên bệnh nhân chủ quan, bố mẹ cũng chủ quan viên chức y tế cũng chủ quan dẫn tới những hậu quả nặng nằn nì. Mập ú hậu quả thì dài hơn chứ chẳng phải trước mắt cấp tính. Những trẻ đó mắc bệnh kinh niên thì về vĩnh viễn hậu quả nặng hơn cho cả phường hội. Cần có chiến lược cả song hành suy dinh dưỡng và béo tốt vì sẽ có những hậu quả nặng vật nài về sau.
TS.BS Nguyễn Thị Việt Hà - Trưởng khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Nhi Trung Ương cũng nhấn mạnh, vietnam đang đương đầu với nhì vấn nạn kép như trước đó chính mình đối mặt với trạng thái suy dinh dưỡng nhưng nay đã phải đối mặt với tình trạng béo tròn. Ở trẻ suy dinh dưỡng thì gánh nặng là nhiễm khuẩn còn béo tốt thì gánh nặng bệnh tật nhất là các bệnh lý không lây nhiễm. Những bệnh lý này thường chạm chán ở trẻ đang còn ở bậc tiểu học. Tỷ trọng bệnh lý tim mạch, gan thận... tăng thêm phổ biến về sau này.
Nếu như trẻ bị mập ú từ bé xíu mà không có những điều chỉnh phù hợp thì các nhỏ bé sẽ trở thành người béo bệu sau này và yếu tố ghi nhận thấy chưa thấy rõ các bệnh lý tim mạch ở trẻ nhỏ nhắn, tiểu con đường nhưng ở người lớn tỷ trọng tim mạch, tăng mỡ máu hay tiểu tuyến phố... ngày càng tăng rộng rãi. Tín hiệu bụ bẫm ở trẻ thì cần phải theo dõi cân nặng, chiều cao là yếu tố đúng đắn ở trẻ. Trẻ béo tròn thì sức phàm ăn sẽ lớn hơn so với trẻ khác, lúc nào trẻ cũng đói, thèm ăn. Thậm chí trẻ mập mạp còn ăn vụng trộm cả cơm nguội và ngay thức uống mà chúng ta cho rằng trẻ không thích. Trẻ mập ú thích ngồi một chỗ, ngại vận động, trẻ thích trò chơi tĩnh tại hơn việc chạy dancing, ngại các trò vận động như đi bộ, nhìn kém hơn. Trẻ mập ú còn có sự tác động tới tâm lý, ngại giao tiếp, đến trường, trẻ càng thu mình càng dồn vào một chỗ vào việc ăn uống.
Về việc có nên dùng thuốc giảm cân cho trẻ béo bệu hay không, các bác sĩ nghĩ rằng, điều trị thừa cân, bụ bẫm với trẻ thì thứ nhất phải là dinh dưỡng; thứ hai là tập dượt; thứ ba là bệnh béo tròn can hệ đến dinh dưỡng nhưng cũng có vài bệnh lý rối loạn nội tiết chuyển hóa. Bác mẹ cần tư vấn của bác bỏ sĩ để sa thải bệnh lý, yếu tố trị thừa cân bụ bẫm cho trẻ. Nếu sử dụng thuốc cần có sự tư vấn của chưng sĩ, không tuỳ tiện thể sử dụng.
Dương Hải
Tham khảo thêm: Địa chỉ khám sản phụ khoa tốt nhất 2017
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét