Chưa bao giờ “văn chương là nhân học” bị thách thức như hiện thời!

Tại buổi toạ đàm, cả thuyết trình và người theo dõi đã có trao đổi bao quanh những bất cập về việc dạy, học môn văn trong trường phổ biến.

Thầy Hiếu kể rằng, chính mình đã từng đòi hỏi học sinh năm thứ nhất viết về thành quả có ý nghĩa với bản thân. Kết quả là có những em viết rất thực bụng, dạt dào về những cuốn sách ngôn tình; bài viết hay nhất cũng là một bài viết về tiểu thuyết ngôn tình – mà “nói theo lối nghĩ quen thì “đây quả là nguy cơ đáng báo động” – thầy Hiếu vui nhộn.

“Thà các em viết về cái đó còn hơn là viết về những công trình nhiều người biết đến mà không có cảm xúc, nhìn kiếm được riêng về nó”, thầy san sẻ thêm.

Có một vấn đề mà văn chương rất kỵ, nhưng lại hình thành tầm thường trong các bài học, bài thi ở môn văn: “Từ trường hợp hay hoàn cảnh éo le rút ra bài học nào đó”. Theo thầy Hiếu, văn chương, hay rèn luyện sự thấu cảm “không cho bài học nào”.

Một cái dở nữa mà thầy từng được học và dạy văn nữa, đó là phân loại con người theo những đội ngũ thống trị, lực lượng thị trấn hội, từ đó gắn với các “chủ nghĩa nhân đạo”, “trị giá nhân đạo”,v.v... “chậm tiến độ chẳng phải là là nhiệm vụ của văn chương; mọi khuông phân loại đều là đơn giản hoá loài người và trả giá lớn” – thầy Hiếu nói.

Sự dễ chơi hoá, cùng những “công thức”...đã góp phần giết mổ chết môn văn trong nhà trường, bởi môn văn là đồng cảm với sự nhiều chủng loại; điều quan trọng là nó hướng tới thừa nhận thế giới bên trong của loài người vốn rất phức tạp, giàu có.

Can dự đến một bắt buộc gây rầm rĩ về thành quả Chí Phèo trong chương trình THPT, thầy Hiếu nói rằng đó là công trình rất xứng đáng để dạy sinh viên.

Với thành quả này, chính mình muốn nói với sinh viên nhì điều: Chúng ta có thể thông cảm thế nào với kẻ khác, với kẻ bị dán nhãn “chẳng phải là người” - một gương mặt không được nhân diện, một nỗi đau không biết mình là ai của Chí Phèo. Sự dằn vặt “Người nào cho tao lương thiện” là căn tính chỉ có ở loài người. “chậm tiến độ là những bế tắc cần sự thông cảm. Nhân loại phức hợp vô cùng mà bản thân mình không giúp được họ, thi trước tiên đừng vội kết luận, đổ lỗi; đừng phán xét”.

Thầy cũng cho biết thêm, ví như mang phương pháp dạy không công thức, không gạch đầu dòng của thầy đi thi thì học sinh sẽ có điểm số không cao.

Xem nhiều hơn: An toàn thực phẩm mùa lễ tết